Niedawno dotarłem do „Raportu z badania przedsiębiorczości Global Entrepreneurship Monitor Polska 2024”, opracowanego na podstawie danych z lat 2011–2023 przy udziale Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach. GEM w swoich badaniach koncentruje się na przedsiębiorczości we wczesnym stadium działalności
Zanim przejdziemy do szczegółów, należy wyjaśnić, jak definiowana jest „przedsiębiorczość”, o której mowa w tym badaniu: analizując wyniki raportu należy rozumieć ją jako „każdą próbę tworzenia nowej firmy lub nowego przedsięwzięcia, taką jak samozatrudnienie, nowa organizacja gospodarcza, ekspansja istniejącej organizacji, dokonaną przez jednostkę, zespół ludzi lub istniejącą organizację”. Nie chodzi więc tylko o podmioty zarejestrowane, ale także przejawy postaw przedsiębiorczych, które to badanie obejmuje.
Jakie ciekawe informacje na temat przedsiębiorczości w Polsce można znaleźć w raporcie?
83% Polaków uważa, że założenie firmy w naszym kraju jest proste (Europa 52%), a 74% z nas ocenia pozytywnie warunki do założenia firmy w bliskim otoczeniu w perspektywie pół roku.
Nie przekłada się to jednak na praktykę, gdyż tylko 2,6% osób niezaangażowanych w prowadzenie działalności planuje założenie firmy w ciągu najbliższych trzech lat (w Europie jest to 12%); 52% Polaków widzi szanse biznesowe, ale obawia się porażki.
Idąc dalej w liczby:
- 43% Polaków uważa, że prowadzenie firmy jest dobrym sposobem na życie (średnia w Europie to 60%),
- 38% Polaków dostrzega w mediach publicznych i Internecie treści poświęcone przedsiębiorcom, którzy odnieśli sukces (Europa – 64%). W latach 2011–2016 w Polsce było to około 58%, a więc widzimy wyraźny spadek. Jesteśmy na samym końcu wśród wszystkich 49 państw, które zrealizowały badanie GEM w 2023 r.
W raporcie możemy przeczytać też, że „[…] w 2023 r. 5 razy częściej niż w poprzednim roku wskazano na nieopłacalność biznesu jako przyczynę wycofania się z niego. Również był to drugi pomiar z rzędu z dwukrotnym wzrostem wskazań na czynnik polityczno-regulacyjno-podatkowy.”
Jednym z wniosków, jakie się nasuwają, jest potrzeba szerszej edukacji w społeczeństwie i kształtowania postaw przedsiębiorczych – o czym też piszą we wnioskach eksperci – i to na wszystkich szczeblach: podstawowym, średnim, zawodowym i akademickim. Ważnym elementem są także finanse w przedsiębiorstwie – jak wynika z badań przeprowadzoncyh na zlecenie Kaczmarski Group : „co czwarta firma w ogóle nie prowadzi planowania budżetu, tylko podejmuje decyzje z dnia na dzień”.
Osobiście uważam, iż edukacja w tym zakresie jest ważna także z perspektywy zatrudniania nowych pracowników. Osoba, która wczesniej podejmowała działania związane z porwadzeniem firmy, NGO, zarządzania zespołem/projektem, w późniejszej pracy wykazuje się większą kreatywnością, odpowiedzialnością za powierzone zadania, umiejętnościami komunikacyjnymi oraz rozumieniem biznesu jako takiego. Szybciej adaptuje się do zmian i zdobywa nowe umiejętności, cechuje ją zaradność i otwartość na nowe wyzwania.
Stowarzyszenie YPI Consulting już od ponad 20 lat uczestniczy w edukacji młodych pokoleń, kształtując w nich postawy przedsiębiorcze, działająć w myśl idei learning by doing. Nasi absolwenci stają się specjalistami w swoich branżach, zajmują wysokie stanowiska, a także sami otwierają własne firmy. A wszystko to odbywa się poprzez tworzenie prawdziwej wartości rynkowej, jaką są badania rynku i strategie realizowane dla naszych klientów.
W całej Polsce istnieją obecnie tylko dwie organizacje tego typu, a mogłoby być ich znacznie więcej. W końcu jesteśmy częścią sieci Junior Enterprises Global , zrzeszającej ponad 62 000 takich firm w 46 krajach całego świata. Czy podołamy wyzwaniom, jakie stoją przed nami w kolejnym dwudziestoleciu?
Tekst: Arkadiusz Szczepanowicz
Źródła:
"2024 rok z perspektywy mikro, małych i średnich przedsiębiorstw" - MAS International (na zlecenie Kaczmarski Group)
"Raport z badania przedsiębiorczości" - Global Entrepreneurship Monitor Polska 2024